Okres pandemii, w którym musieliśmy się przyzwyczaić do nowej rzeczywistości, błyskawiczny postęp technologiczny sprawiły, że coraz częściej mówi się o kluczowych kompetencjach przyszłości, które każdy pracownik będzie musiał wypracować, aby odnaleźć się na rynku pracy. O jakie kompetencje chodzi?
Przyszłość rynku pracy
W naszym kraju głównym determinantem rozwoju jest technologia. Większość instytucji czy firm nie może za nią nadążyć. Komputery wchodzą obecnie w takie nieprzewidywalne obszary, wskutek czego są istotne implikacje gospodarcze i polityczne. Technologia uprościła i przejęła większość zadań, które mogli wykonywać kiedyś ludzie. Innowatorzy wykorzystują istniejące już technologie i rozwijają je, aby całkowicie zmienić zadania, które na co dzień wykonujemy, pracę, organizację biznesu. Ekonomiści MIT – Erick Brynjolfsson i Andrew McAfee w opracowaniu „Race Against The Machine” uważają, że w wyniku tych przeobrażeń może nastąpić koniec pracy, jaką znamy do tej pory. Jednym z elementów wypierania ludzi od wykonywanych zadań jest automatyzacja produkcji. Ale wyzwaniem dzisiejszego rynku jest praca umysłowa i handel (np. w marketach pojawiają się coraz częściej automatyczne kasy). Stąd, co trzeba zrobić, aby maszyny nie prześcignęły – nas ludzi w przyszłości?
Wskutek różnych procesów społecznych, demograficznych oraz technologicznych – wyróżnimy następujące czynniki zmiany na rynku pracy:
- Ekstremalna długowieczność: wzrost globalnej długości życia zmienia model kariery i uczenia się
- Rozwój inteligentnych maszyn i systemów: odejście od wykonywania automatycznych i powtarzalnych zadań przez pracowników
- Obliczalny świat: programowalny system świata – wzrost możliwości analizy i przerabiania danych
- Nowy ekosystem mediów: kompetencje cyfrowe dla nowych środków komunikacji
- Super struktury organizacyjne: nowe formy produkcji i tworzenie wartości przez technologie społecznościowe
- Globalnie połączony świat: różnorodność i adaptacyjność w centrum organizacyjnym operacji
>> Dołącz na naszych kursów i szkoleń coachingowych <<
Kluczowe kompetencje przyszłości
Ze względu na powyższe czynniki zmiany, raport grupy z Paolo Alto wskazuje na 10 kluczowych kompetencji przyszłości dla każdej rozwiniętej gospodarki:
- Wnioskowanie – czyli głębsze określenie tego co jest wyrażane
- Inteligencja emocjonalna – umiejętność łączenia się z innymi, odczuwanie ich myśli, reakcji, stymulowanie pożądanych reakcji
- Sprawność adaptacyjna – myślenie niekonwencjonalne, biegłe wymyślanie kreatywnych rozwiązań
- Kompetencje międzykulturowe – umiejętność pracy w różnych kulturach
- Przetwarzanie danych – rozumienie danych w oparciu o wiedzę oraz przetwarzanie na abstrakcyjne pojęcia
- Kompetencje cyfrowe – umiejętność postawienie krytycznej oceny; komunikowanie i rozwijanie nowych treści
- Międzydyscyplinarność – rozumienie koncepcji w wielu dziedzin
- Myślenie projektowe – rozwijanie i doprowadzenie zadań do pożądanych wyników
- Praca w szumie – zdolność do efektywnego rozróżniania i filtrowania informacji
- Współpraca w wirtualu – efektywna i zaangażowana praca w zespole wirtualnym
Kluczowa staje się umiejętność wielkoobszarowego myślenia, nawet ponad umiejętnościami specjalistycznymi. Ważne także tu będą umiejętności miękkie – wskazane one zostały podczas debaty o przyszłości pracy przez Michała Boni i Jacka Męcina. Umiejętności te ułatwiają bowiem budowanie więzi i współpracę. Inne umiejętności to kreatywność i empatyczność, które powinni nabyć ludzie, aby móc pracować z maszynami, a nie konkurować z nimi.
Pracownik przyszłości – jakie powinien mieć umiejętności?
Jakie są jeszcze umiejętności na miarę nowoczesnego pracownika, które sprawią, że nie doścignie go komputer? Erik Brynjolfsson i Andrew McAfee w artykule „Winning the Race With Ever-Smarter Machines” wyłaniają następujące umiejętności:
- Stosowanie matematyki i statystyki – umiejętność analizowania oraz skutecznego interpretowania wyników.
- Negocjowanie i zarządzanie dynamiką grupy – wyłonienie menedżera, który zarządza zespołami i pracuje z ludźmi. Odporność na zmiany i recesję.
- Dobre pióro – pisanie efektywnie i efektownie.
- Adresowanie i rozwiązywanie potencjalnie nierozwiązywalnych problemów – wykorzystywanie wyzwań i okazji.
- Perswazja – umiejętności oddziaływania na drugiego człowieka.
- Empatia i opieka – ludzka uwaga i dotyk człowieka.
Warto wziąć pod uwagę wymienione w tym artykule umiejętności do zaplanowania swojej ścieżki zawodowej. Jakie posiadasz umiejętności na miarę nowoczesnego pracownika? A jakich Ci brakuje?
Opracowane w oparciu o artykuł, pt. Kompetencje przyszłości, Piotr Arak
Joanna Kuklińska, Szkoła Coachingu Lilianna Kupaj